بنده را نام خویشتن نبود

بنده ی مُحِب از خود چه دارد؟ هیچ. بنده از خود هیچ ندارد. هرچه هست از آن مولاست و مولاست. آنچه درما فی السماوات والارض می بیند در گرو فرمان و اراده ی "هو" ست که هست شده. در همه ی آفاق نقش رخ یار دیدن و نفی خواطر خویش کردن است که بنده را مخلص می کند. بگذریم که شرط ادب چنین ایجاب می کند.عاشقانه ای بود قصه ی حسین حلاج. حرف عشق است و نفی نمی کنم. اما روزگار پر است از عاشقانی که سوختند و قصه شان در هیچ کتاب و منظومه ای ثبت نشد که نشد. آمدند به سکوت، ماندند به سکوت و رفتند به سکوت تا عند ملیکٍ مقتدر.

قصه اینجاست که یکی را امر به فریاد است و یکی را سکوت . یکی را باده به دست می کند و یکی را اهل ذکر. یکی شاهد بازاری و یکی پرده نشین. یکی را علم رسوائی بر دوشش می نهند و یکی را امر به انکار و کتمان فرمایند. یکی لطیف و یکی چهره از بندگی تکیده کرده. یکی اهل جمال و یکی اهل جلال. یکی مجذوب سالک و یکی سالک مجذوب. یکی اهل عیش و ناز و یکی اهل ریاضت و مجاهده. الغرض؛ قصه در کشش است که می آید و می بارد بر بنده گان. نه آنکه اهل جمال است خودی در میان می بیند و نه آنکه اهل جلال است و ریاضات. تو زیبائی را بنگر که همه را بندگی صاحب دیوان شرط است.

حافظ شیراز دارد در گوشم چنین نجوا می کند: به رحمت سر زلف تو واثقم ورنه - کشش چو نبود از آن سو، چه سود کوشیدن؟